Włączenie darowizny do majątku wspólnego

Zgodnie z art. 31 par. 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy (dalej: KRO), w chwili zawarcia małżeństwa pomiędzy małżonkami powstaje wspólność ustawowa, która obejmuje przedmioty majątkowe nabyte podczas jej trwania. Mogą być to zarówno przedmioty nabyte przez oboje małżonków, jak i tylko przez jednego z nich. W drugim przypadku jest to również majątek wspólny.

Mienie podarowane jednemu z małżonków (pozostającemu w ustawowej wspólności majątkowej) co do zasady stanowi majątek osobisty obdarowanego. Darczyńca może jednak postanowić o włączeniu darowanego przedmiotu do majątku osobistego konkretnego małżonka albo do majątku wspólnego obojga małżonków, o czym mówi art. 33 pkt 2 KRO. Przykład:

1. W pierwszej sytuacji darowizna od ojca wchodzi do majątku osobistego córki, a nie do majątku córki i zięcia.
2. Za to w drugiej sytuacji każdy z małżonków uzyskuje wszystkie uprawnienia do danego przedmiotu (nieruchomości) wynikające ze wspólności ustawowej.

Jeżeli darczyńca nie postanowił, że przedmiot darowizny będzie przynależał do majątku wspólnego obdarowanego i jego małżonka, włączenie nieruchomości do majątku wspólnego może odbyć się na podstawie darowizny dokonanej przez obdarowanego małżonka do majątku wspólnego.

Wniesienie majątku osobistego do majątku wspólnego - koszty

Mimo że według artykułu 33 pkt 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego decyzję o włączeniu przedmiotu darowizny podejmuje sam darczyńca, to obdarowany również ma tutaj pole manewru. Strona obdarowana (czyli małżonek) może wyrazić chęć podzielenia się tym majątkiem z mężem lub żoną. W tym celu musi zostać spisana umowa darowizny nieruchomości - obowiązkowo w formie aktu notarialnego.

Koszty takiej czynności notarialnej obejmują wynagrodzenie notariusza oraz opłaty za wpis w księdze wieczystej. Wysokość taksy notarialnej określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Umowa darowizny zawierana między małżonkami zwolniona będzie z podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn.

Podsumowując, włączenie darowizny do majątku wspólnego jest możliwe na drodze umowy darowizny. Zawarcie takiej umowy wymaga jednak zaangażowania drugiego małżonka, które obecność w Kancelarii notarialnej jest niezbędna przy podpisaniu odpowiedniej umowy.

Co wchodzi w skład majątku wspólnego?

Według przepisów ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, małżonkowie są współwłaścicielami podmiotów, które nabywają po ślubie. Z kolei przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością majątkową zaliczają się majątku osobistego każdego z małżonków - będą to np. przedmioty nabyte przed zawarciem związku małżeńskiego i zasadniczo również te nabyte po ślubie w zamian na pieniądze uzyskane z ich sprzedaży.

W skład majątku wspólnego wchodzą m.in. wynagrodzenie za pracę, środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego, dochody z majątku wspólnego, dochody z majątku osobistego każdego z małżonków, czy przedmioty majątkowe nabyte ze środków pochodzących z majątku wspólnego.

I tak jak nieruchomość nabyta w drodze darowizny może wejść do majątku wspólnego tylko wtedy, gdy “darczyńca tak postanowi” (i jednocześnie znajdzie to odzwierciedlenie w treści umowy), tak np. przedmioty urządzenia domowego jak chociażby wyposażenie mieszkania, są objęte wspólnością ustawową (chyba że darczyńca postanowił inaczej).