Czy i kiedy można podważyć testament notarialny?

Zdarzają się sytuacje, w których niezadowoleni spadkobiercy decydują się na podważenie testamentu notarialnego.  Zwłaszcza wtedy, gdy mają podejrzenie, że zapisy znajdujące się w dokumencie nie są zgodne z prawem. Zazwyczaj ma to miejsce w postępowaniach o stwierdzenie nabycia spadku. Podważenie testamentu jest też jednym ze sposobów obrony w sprawach o wykonanie zapisu testamentowego.

Czy można podważyć testament spisany u notariusza?

Tak – prawo do podważenia testamentu notarialnego zostało potwierdzone przez Sąd Najwyższy. Nie ma więc formalnych przeszkód, aby odwołać się od jego zapisów. Jednak nie jest to łatwe, ponieważ sama forma aktu notarialnego ma gwarantować, że nikt nie zadziała wbrew woli spadkodawcy.

Dlaczego unieważnienie może być trudne? Przede wszystkim ze względu na fakt, że spisanie testamentu u notariusza wiąże się z wieloma obowiązkami. Notariusz musi być przekonany o tym, że spadkodawca jest w pełni świadomy, ma zdolność do czynności prawnych i nie działa pod wpływem przymusu. Sprawdza też tożsamość osób, które biorą udział w podpisywaniu dokumentu. Testament notariusz odczytuje na głos i upewnia się, że jego treść jest zrozumiała dla testatora i zgodna z wolą testatora.

W związku z tym, na pytanie „czy można podważyć testament notarialny” odpowiedź brzmi: tak, jednak samo podważenie może nie być łatwe ze względu na szereg zasad, którym podlega spisanie takiego dokumentu.

Kiedy można podważyć testament?

Unieważnienie testamentu jest możliwe wtedy, gdy:

• Podczas jego sporządzania spadkodawca był w złym stanie psychicznym, np. w wyniku zaburzeń lub poważnej choroby, które mogły mieć wpływ na jego działanie. W tym celu trzeba zgromadzić mocne, potwierdzające to dowody, czyli dokumentację medyczną i zeznania świadków.
• Testament został spisany pod wpływem groźby lub błędu, który mógł wpłynąć na jego treść.

Innymi przykładami są sprawy o dział spadku i roszczenie o wykonanie zapisu testamentowego.

Warto upewnić się u prawnika, czy można podważyć testament

Oczywiście znacznie łatwiej jest podważyć testament spisany własnoręcznie, niż ten w formie aktu notarialnego. Wówczas istnieją większe szanse na dowiedzenie, że osoba spisująca dokument działała pod przymusem, pod wpływem błędu lub była w złym stanie psychicznym.

Niezależnie od sytuacji, zawsze trzeba mieć konkretne dowody, że zapisy testamentu mogą być nieważne. Przed złożeniem pozwu warto też skontaktować się z prawnikiem, który wskaże, czy można podważyć testament spisany u notariusza. Zdarza się bowiem, że specjalista doradzi rezygnację ze sporu o unieważnienie zapisów takiego dokumentu.

Podważenie testamentu - tylko w sądzie, nie przed notariuszem

Podsumowując, mamy prawo do podważenia testamentu sporządzonego w każdej formie:

• ustnej, 
• pisemnej (własnoręcznie), 
• w ramach czynności notarialnych, czyli w formie aktu notarialnego.

Jeżeli już wiemy, czy można podważyć testament spisany u notariusza i istnieją ku temu odpowiednie przesłanki, możemy podnieść zarzut o jego nieważności w sądzie. Zakwestionowanie dokumentu odbywa się więc wyłącznie na drodze sądowej.