Darowizna u notariusza

Umowa o darowiznę

Kodeks cywilny (art. 888) określa umowę darowizny jako zobowiązanie darczyńcy do nieodpłatnego świadczenia swoim majątkiem względem obdarowanego.

Co może być przedmiotem umowy darowizny?

Przedmiotem umowy darowizny może być wszystko. Zarówno nieruchomość (działka bądź mieszkanie), prawa (prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu), przedsiębiorstwo, udziały w spółce z o.o., jak również samochód czy pieniądze lub inne wartościowe przedmioty.

Umowa darowizny - forma. Kiedy wymagany jest akt notarialny?

Co do zasady dla oświadczenia darczyńcy o dokonaniu darowizny wymagana jest forma aktu notarialnego. Jednak przepisy Kodeksu cywilnego stanowią również, że darowizna dokonana bez zachowania wymaganej formy aktu notarialnego, staje się ważna z chwilą jej wykonania, np. wydania rzeczy czy przekazania pieniędzy obdarowanemu.

Nie dotyczy to jednak sytuacji gdy przedmiotem darowizny jest nieruchomość lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. W takim przypadku konieczne jest udanie się do notariusza i zawarcie umowy w formie aktu notarialnego.

Strony umowy darowizny a kwestie podatkowe

Najczęściej do podpisania umów darowizny dochodzi między członkami najbliższej rodziny.

Warto pamiętać, że jeżeli stronami umowy darowizny są członkowie najbliższej rodziny (małżonek, zstępni, wstępni, pasierbowie, rodzeństwo, ojczym, macocha), wówczas umowa ta zwolniona jest z konieczności płacenia podatku od spadków i darowizn. Reguluje to art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Umowa darowizny - podatek

Warunkiem zwolnienia darowizny od podatku od spadków i darowizn w przypadku jej dokonania między członkami najbliższej rodziy, jest zgłoszenie darowizny do Urzędu Skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego oraz w przypadku darowizny pieniędzy - udokumentowanie ich otrzymania przelewem na rachunek bankowy obdarowanego. Jednocześnie nie ma obowiązku zgłaszania darowizny dokonanej w formie aktu notarialnego. Zatem jeżeli umowa darowizny zawierana jest u notariusza, to notariusz zawiadamia Urząd Skarbowy przesyłając wypis sporządzonej umowy, co zastępuje obowiązek zgłoszenia darowizny przez strony tej umowy.

Ponadto obowiązek zgłoszenia do Urzędu Skarbowego nie dotyczy również darowizny o wartości nieprzekraczającej kwoty: 9.637 zł dla osób z I grupy podatkowej, 7.276 zł dla osób z II grupy podatkowej i 4.902 zł dla osób z III grupy podatkowej.

Dodatkowe postanowienia umowne

Umowa darowizny przenosi własność nieruchomości na rzecz obdarowanego. W praktyce często w takiej umowie ustanawia się na rzecz darczyńcy prawo użytkowania nieruchomości bądź służebność mieszkania, co gwarantuje darczyńcy prawo dalszego zamieszkiwania w lokalu czy domu, będącym przedmiotem umowy darowizny.