Przyjęcie bądź odrzucenie spadku

Sprawy spadkowe

Z chwilą śmierci spadkodawcy spadkobierca (zarówno testamentowy jak i ustawowy) nabywa spadek z mocy samego prawa.

Spadkobierca, w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o swoim powołaniu do spadku, może złożyć oświadczenie o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku. Spadek może być przyjęty wprost (bez ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowe) bądź z dobrodziejstwem inwentarza (z ograniczeniem odpowiedzialności za długi do wartości tego co wchodzi w skład spadku).

W przypadku złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku spadkobierca traktowany jest tak, jakby nie dożył momentu otwarcia spadku. W tej sytuacji do dziedziczenia dochodzą jego zstępni.

Oświadczenie o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku

Oświadczenie o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku składa się przed sądem bądź notariuszem. Można je złożyć ustnie lub na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym. Pełnomocnictwo do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku powinno być pisemne z podpisem urzędowo poświadczonym. Oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku nie można złożyć pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu pod rygorem nieważności. Nie można też go odwołać.

Sprawy spadkowe - dokumenty

Osoba, która chce złożyć takie oświadczenie przed notariuszem powinna mieć ze sobą poza swoim dokumentem tożsamości również akt zgonu osoby zmarłej, jak również powinna w akcie notarialnym oświadczyć, kto poza nią jest spadkobiercą osoby zmarłej, czy zmarły pozostawił testament itp.

Skutki niezłożenia oświadczenia

W przypadku spadków otwartych (chwila otwarcia spadku to chwila śmierci spadkodawcy) od dnia 18 października 2015 roku (w tej dacie weszła bowiem w życie wprowadzona przez ustawodawcę zmiana art. 1015 § 2 Kodeksu cywilnego) niezłożenie w wymaganym terminie żadnego oświadczenia skutkuje przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W przypadku spadków otwartych do dnia 18 października 2015 roku niezłożenie w wymaganym terminie żadnego oświadczenia skutkuje przyjęciem spadku wprost.

Przyjęcie bądź odrzucenie spadku w imieniu małoletniego u notariusza

Jeżeli osobą powołaną do spadku jest osoba małoletnia, oświadczenie o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku w jej imieniu składa przedstawiciel ustawowy, czyli najczęściej rodzic. Przy czym na złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku wprost lub odrzuceniu spadku, wymagana jest zgoda sądu rodzinnego, gdyż uznaje się że jest to tzw. czynność przekraczająca zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego. Jedynie złożenie w imieniu małoletniego oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, nie wymaga uprzedniej zgody sądu rodzinnego.

Rodzic składający w imieniu dziecka oświadczenie, powinien poza ewentualną zgodą sądu rodzinnego dysponować również odpisem skróconym aktu urodzenia dziecka.