Oświadczenie o poddaniu się egzekucji

Dobrowolne poddanie się egzekucji ma wiele istotnych zalet. Stanowi narzędzie, które służy do uzyskania spłaty długu od dłużnika. Nie wymaga przy tym konieczności prowadzenia sporu sądowego, co dla wielu osób jest bardzo korzystnym rozwiązaniem.

Taki dokument sporządza się według rygorystycznych wytycznych - musi mieć odpowiednią, zgodną z przepisami formę. Wszelkie informacje na ten temat reguluje Kodeks postępowania cywilnego. Znajdują się tam m.in. rodzaje i wzory oświadczeń o poddaniu się egzekucji.

Na czym polega poddanie się egzekucji?

Jak wiadomo, prowadzenie sporów sądowych jest procesem długotrwałym i skomplikowanym. Z tego względu wierzyciele poszukują alternatywnych sposobów na zabezpieczenie swoich interesów i uzyskanie tytułu egzekucyjnego bez kierowania sprawy do sądu. Taką metodą jest sporządzenie oświadczenia o poddaniu się egzekucji.

Według art. 777 § 1 pkt 4 - 6 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. KPC (Kodeks postępowania cywilnego), wyróżniamy łącznie trzy rodzaje oświadczeń o poddaniu się egzekucji:

1. Pierwszy z nich, czyli zawarty w art. 777 § 1 pkt 4 KPC, zawiera: określenie dłużnika i wierzyciela, wolę dłużnika poddania się egzekucji, wskazanie jego zobowiązania (wydanie określonego przedmiotu lub określonych ilościowo w akcie przedmiotów lub zapłata konkretnej kwoty pieniężnej), wskazanie źródła zobowiązania, a także terminu jego wykonania lub zdarzenia, od którego uzależnione jest jego wykonanie.
2. W drugim rodzaju – opisanym w art. 777 § 1 pkt 5 KPC – musi znaleźć się wskazanie wierzyciela i dłużnika, wola dłużnika poddania się egzekucji, oznaczenie świadczenia pieniężnego (za pomocą klauzuli waloryzacyjnej lub do wysokości wprost określonej w akcie notarialnym), oraz termin, w którym wierzyciel może wystąpić o nadanie klauzuli wykonalności i zdarzenie, od którego uzależnione jest jego wykonanie. W tym przypadku nie trzeba wskazywać konkretnej wysokości sumy stanowiącej dług, a tylko wskazać jej maksymalną wartość. W porównaniu z punktem 4, w oświadczeniu na podstawie pkt 5 zobowiązanie dotyczy wyłącznie zapłaty sumy pieniężnej.
3. Trzeci rodzaj oświadczenia, opisany w art. 777 §1 pkt 6 KPC, w którym osoba niebędąca dłużnikiem osobistym, której rzecz lub prawo obciążone jest hipoteką lub zastawem poddaje się egzekucji z obciążonego przedmiotu. Egzekucja ogranicza się tutaj do składników majątku dłużnika rzeczowego, na których ustanowiono zabezpieczenie.

Oświadczenie o poddaniu się egzekucji bez aktu notarialnego

Dobrowolne poddanie się egzekucji musi mieć formę aktu notarialnego. Jest to jednostronna czynność prawna wywołująca skutki procesowe. Stanowi swoiste zabezpieczenie dla wierzyciela, gdyż dotyczy sytuacji, która dopiero może się wydarzyć. Oświadczenie o poddaniu się egzekucji jest więc sporządzane “na wszelki wypadek”. Często okazuje się konieczne do zawarcia umowy pożyczki czy najmu.

Wyłącznie notariusz może poświadczyć, że tego typu dokument jest skuteczny i zgodny z prawem. Wszelkie inne formy wydania takiego oświadczenia – pisemne czy ustne – z mocy prawa są nieważne, dlatego nie wywołują żadnych skutków.

Dobrowolne poddanie się egzekucji: wady i zalety

Poddanie się egzekucji ma dla wierzyciela wyłącznie zalety, gdyż w ogromnym stopniu upraszcza procedurę windykacyjną. W razie problemów z niewypełnieniem zobowiązania przez dłużnika sprawa nie musi być rozpoznawana przez sąd.

Cały etap postępowania sądowego jest pominięty. Wymaga tego jedynie postępowanie o nadanie klauzuli wykonalności, które polega na badaniu przez sąd, czy akt notarialny spełnia wymogi formalne wyznaczone przez przepisy, a także czy faktycznie istnieje zdarzenie uprawniające wierzyciela do wszczęcia egzekucji. Sąd sprawdza także, czy nie doszło do przekroczenia terminu, w którym wierzyciel ma prawo wystąpienia o nadanie klauzuli wykonalności.

Istnieje przy tym jedna ważna zasada: oświadczenie o poddaniu się egzekucji musi wynikać z woli strony, która decyduje się poddać przymusowej egzekucji w razie niewypełnienia zobowiązania wynikającego z umowy.

Dobrowolne poddanie się egzekucji: koszt aktu

Za dobrowolne poddanie się egzekucji zostaje pobrana opłata (taksa notarialna) uzależniona od wysokości kwoty zobowiązania. Dodatkowo do kwoty taksy notarialnej należy doliczyć podatek VAT w wysokości 23% oraz opłatę za wypisy aktu notarialnego.