Co oznacza służebność drogi w akcie notarialnym?

Co oznacza służebność drogi w akcie notarialnym

Służebność drogi koniecznej jest najczęściej spotykanym rodzajem służebności gruntowej. Z kolei służebność gruntowa stanowi rodzaj ograniczonego prawa rzeczowego. W uproszczeniu polega ona na zwiększeniu użyteczności jednej nieruchomości kosztem drugiej. Ponadto celem służebności może być również zaspokojenie potrzeb osoby fizycznej - tyle że wówczas mówimy o służebności osobistej, która wygasa najpóźniej ze śmiercią uprawnionego. Służebność osobista jest niezbywalna i nie można przenieść uprawnienia do jej wykonywania.

W przypadku służebności drogi dojazdowej, a raczej drogi koniecznej, stosowanym instrumentem prawnym jest właśnie służebność gruntowa. Umożliwia ona obciążenie gruntów służebnych w celu zwiększenia użyteczności nieruchomości władnącej (czyli tej, na której rzecz ustanawia się służebność). Może mieć charakter czynny lub bierny:

  • czynna służebność gruntowa - polega na czynnym użytkowaniu części nieruchomości służebnej, czyli obciążonej. Będzie to np. umożliwienie przejazdu samochodów z nieruchomości władnącej przez część posesji nieruchomości obciążonej.
  • bierna służebność gruntowa - w tym przypadku właściciel nieruchomości obciążonej nie może dokonywać działań, które utrudniałyby korzystanie z nieruchomości władnącej, np. sadzić drzew, które mogłyby ograniczać dostęp do światła nieruchomości, na rzecz której ustanawia się służebność.

Służebność drogi koniecznej - kiedy jest ustanawiana?

Służebność drogi koniecznej zostaje ustanowiona wtedy, gdy właściciel posesji nie ma dostępu do drogi publicznej. Według art. 145 § 1:

Jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna).

Najczęściej służebność przejazdu jest więc ustanawiana na rzecz nieruchomości, która:

  • nie posiada odpowiedniego dostępu do drogi publicznej
  • albo nie ma odpowiedniego dostępu do budynków gospodarskich, które do danej nieruchomości należą.

Zgodnie z brzmieniem artykułu 145 Kodeksu cywilnego: Przeprowadzenie drogi koniecznej powinno uwzględniać interes społeczno-gospodarczy. W rezultacie dość trudno jest ustanowić służebność dla tych gruntów, które są już w jakiś sposób połączone z drogą publiczną i w przypadku których nie przemawiałby za tym szczególny interes społeczno-gospodarczy.

Służebność drogi w akcie notarialnym

Służebność drogi w akcie notarialnym to jedna z form ustanowienia służebności. Taka umowa jest zawierana pomiędzy właścicielem nieruchomości obciążonej a właścicielem nieruchomości władnącej (albo osobą uprawnioną w przypadku służebności osobistej). Służebność drogi koniecznej spisuje się w formie aktu notarialnego. Do sporządzenia umowy należy przedłożyć wypis z rejestru gruntów dla nieruchomości władnącej i obciążonej, dane stron oraz szczegółowy zakres i przebieg służebności.

Co oznacza służebność drogi w akcie notarialnym? Umowa ta opiera się na ustaleniu przez strony określonego przebiegu drogi i ewentualnie na wspólnym określeniu opłat. Co istotne, umowa służebności jest obowiązkowo ujawniana w księdze wieczystej.

Inne dostępne możliwości to: służebność gruntowa poprzez orzeczenie sądowe (stosowana, gdy strony nie mogą dojść do porozumienia); służebność gruntu przez zasiedzenie (wymagany czas to 20 lat przy posiadaniu służebności w dobrej wierze oraz 30 lat przy posiadaniu służebności w złej wierze), a także służebność drogi w wyniku wydania decyzji administracyjnej (rzadko stosowana forma wykorzystywana wyłącznie w celach użyteczności publicznej).

Ile kosztuje służebność drogi u notariusza?

Cena za służebność gruntową obejmuje m.in. sprecyzowanie wynagrodzenia za ustanowienie tejże służebności (przy czym może być ona ustanowiona odpłatnie lub bezpłatnie) i podatek od czynności cywilnoprawnych (przy ustanowieniu odpłatnej służebności).

Ile kosztuje służebność u notariusza? Taksa notarialna jest ustanawiana indywidualnie. Podatek od czynności cywilnoprawnych zostaje wyliczony na podstawie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych od ustanowienia odpłatnej służebności. Dodatkowo należy doliczyć opłatę sądową w wysokości 200 zł za wpis do księgi wieczystej nieruchomości obciążonej i władnącej, oraz taksę notarialną za wypisy aktu notarialnego w cenie 6zł netto (7,38 brutto) za każdą rozpoczętą stronę.

Czynności notarialne