Czy darowizna wchodzi do majątku wspólnego

Darowizna w małżeństwie to temat wzbudzający wiele emocji. Tłumacząc takie zagadnienie, należy zaznaczyć, że kwestie przynależności przedmiotów majątkowych do majątków osobistych reguluje Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Zgodnie z artykułem 31 par. 1 KRO z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa, czyli wspólność ustawowa obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub jednego z nich.

Do majątku wspólnego zaliczymy między innymi wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej małżonków, a także dochody zarówno z majątku wspólnego, jak i z majątku osobistego każdego z małżonków.

Uwzględniając powyższe, czy darowizna wchodzi do majątku wspólnego?

Darowizna a wspólność majątkowa

Rodzice często rozporządzają majątkiem na rzecz dzieci jeszcze za swojego życia. Zazwyczaj odbywa się to poprzez darowiznę.

Trzeba jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z zasadą podstawową przewidzianą w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, darowizna do majątku osoby pozostającej w związku małżeńskim z ustawową wspólnością majątkową, stanowi majątek osobisty obdarowanego. W rezultacie małżonkowi obdarowanego nie przysługują prawa do majątku, który rodzice przekazali po ślubie w drodze darowizny.

Biorąc to wszystko pod uwagę, czy darowizna wchodzi do majątku wspólnego? Według obowiązujących przepisów, możliwa jest darowizna po ślubie:

• do majątku osobistego jednego z małżonków,
• lub do majątku wspólnego obojga małżonków.

Wszystko zależy od woli darczyńcy, która musi zostać wyrażona w umowie darowizny (w przypadku nieruchomości powinna mieć ona formę aktu notarialnego). Jeżeli w umowie nie znajdzie się wskazanie, że darowizna wchodzi do majątku wspólnego małżonków, z mocy prawa stanowi ona część majątku osobistego tylko jednego z nich.

Co więcej, środki uzyskane ze zbycia składników wchodzących do majątku osobistego, czyli np. sprzedaży nieruchomości, również wchodzą do majątku osobistego i nie zostają objęte wspólnością majątkową małżeńską.

Czy darowizna pieniężna wchodzi do majątku wspólnego?

Na pytanie czy darowizna pieniężna wchodzi do majątku wspólnego, można odpowiedzieć w ten sam sposób, co w przypadku darowizny nieruchomości. Gdy przedmiotem umowy jest tylko jeden wskazany składnik majątku (czyli np. mieszkanie lub pieniądze otrzymane przez darowiznę), który zostaje przekazany do majątku osobistego jednego z małżonków, to taka darowizna nie wchodzi do majątku wspólnego.

Jak to rozwiązać, jeżeli strona obdarowana chce podzielić się uzyskanym majątkiem z małżonkiem? Otóż w ramach umowy darowizny darczyńca może postanowić, że przedmiot darowizny wejdzie do majątku wspólnego obdarowanego i jego małżonka. W tej sytuacji jest konieczna obecność drugiego małżonka.

• Inaczej jest w przypadku wyposażenia mieszkania, które małżonkowie otrzymali np. jako darowiznę od rodziców po ślubie. Przedmioty zwykłego urządzenia domowego przeznaczone do użytkowania przez oboje małżonków - np. meble czy telewizor, są objęte wspólnością ustawową. Zasada ta jest stosowana również wtedy, gdy przedmioty te zostały nabyte przez darowiznę. Wyjątkiem będzie sytuacja, w której darczyńca postanowił inaczej. Jak więc widać, ponownie mamy do czynienia z rozstrzygającą wolą osoby dokonującej darowizny.

Wnioski: majątek wspólny a darowizna

Podsumowując, otrzymanie darowizny w trakcie małżeństwa nie oznacza automatycznie, że wchodzi ona do majątku wspólnego. Jeśli umowa darowizny nie stanowi inaczej lub sam obdarowany nie dokona dalszej darowizny na rzecz małżonka, wówczas będzie to darowizna do majątku osobistego.

Przedmiot darowizny - niezależnie od tego, czy chodzi o pieniądze czy nieruchomość - wchodzi więc w skład majątku wspólnego małżonków wtedy, gdy obie strony umowy wyrażą na to zgodę.