Do czynności notarialnych zalicza się sporządzanie wypisów, odpisów oraz wyciągów dokumentów. Regulują je artykuły 109-112 Ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (Dz. U. 1991 Nr 22 poz. 91). Według artykułu 109 ustawy wypis aktu notarialnego ma moc prawną oryginału.
Wypis aktu notarialnego stanowi dosłowne powtórzenie treści oryginału. Notariusz może wydać dowolną liczbę wypisów aktu notarialnego, do których mają prawo: strony aktu, osoby, dla których w danym akcie zastrzeżono prawo otrzymania wypisu, następcy prawni stron aktu notarialnego, a także inne osoby, gdy strony wyrażą na to zgodę lub na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu okręgowego.
Jakie są różnice między wypisem a odpisem? Wypis aktu notarialnego to dosłowne powtórzenie treści oryginału, które jednocześnie ma moc prawną oryginalnego dokumentu. W związku z tym może np. stanowić podstawę wpisu w księdze wieczystej przy sprzedaży nieruchomości. W nagłówku wyraźnie zaznacza się, że dokument jest wypisem, na samym końcu notariusz zamieszcza informację o tym, komu i kiedy został wydany.
Z kolei odpis i wyciąg z akt sporządza się z aktów notarialnych lub z innych dokumentów niż akt notarialny, przy czym odpis odzwierciedla całą treść oryginału, a wyciąg wyłącznie jego część. Zarówno notarialnie poświadczone za zgodność odpisy, jak i wyciągi – mają moc oryginału. W niektórych przypadkach (przewidzianych w ustawach) notariusz przesyła informacje pisemne o sporządzonych dokumentach i wypisach sądom oraz organom państwowym.
Do wydawania wyciągów i odpisów stosuje się inne zasady niż przy wypisach. Jeżeli więc do dokonania jakiejś czynności prawnej zajdzie potrzeba przedstawienia oryginalnego dokumentu, np. decyzji administracyjnej czy świadectwa maturalnego, można zwrócić się do notariusza o poświadczony odpis lub wyciąg. W ten sposób możemy poświadczyć nie tylko dokumenty urzędowe, ale też prywatne. Uwaga: sporządzony przez notariusza odpis dokumentu prywatnego nie staje się automatycznie dokumentem urzędowym.
Wypisy aktów notarialnych (w odróżnieniu od oryginałów) mogą być wydane poza miejscem ich przechowywania.
Co istotne, w celu otrzymania wypisu konieczne jest wykazanie, iż jest się osobą uprawnioną do jego otrzymania.
Opłata za sporządzenie wypisu, odpisu lub wyciągu z akt notarialnych bądź pozostałych dokumentów wynika z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz. U.2013 poz. 237). Wynosi 6 zł za każdą rozpoczętą stronę +23 % VAT. Za stronę uznaje się tekst obejmujący nie mniej niż 25 wierszy (§ 12 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej).